پرچمدار؛ سرگذشت پهپادهای ایرانی

مستند پرچمدار روایتی است مختصر از داستان پرنده‌های کوچک هدایت پذیری که این روزها نقل محافل دوست و دشمن شده‌اند. قصه‌ای که سال‌ها پیش در روزهای پر التهاب دفاع مقدس با فرایندی ساده شروع شد و امروز اینگونه معادلات جهانی را در هم پیچیده است. در این نوشتار قصد داریم به بهانه انتشار مستند پرچمدار، نگاهی به دنیای موشکی ایران بیندازیم. برای تماشای آنلاین مستند پرچمدار به سایت عماریار مراجعه کنید.

پرچمدار و چشم موشک

شاید ابتدای کار احساس نیاز چندانی به این پرنده‌ها نمی شد اما با پیشرفت قدرت موشکی، نبود آن‌ها خلاء بزرگی را نمایان کرد؛ آنچنان که در میان اهل فن «چشم موشک» نام گرفت و از آن به عنوان عصای دست قدرت نظامی هر کشوری یاد می‌شد.

با این حال نبود بودجه لازم و برخی سنگ اندازی‌ها شکوفایی این امر را تا اواسط دهه 80 به تعویق انداخت اما بروز دو حادثه مهم در این دهه، که در مستند به خوبی شرح داده شده است، سبب شد تا جرقه‌ لازم برای پیشبرد این حوزه به وجود بیاید. 

تایید رسمی یک شایعه

خبرهای ضد و نقیض از نقش پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین سبب شد تا دانش و پیشرفت ایران در این زمینه مورد توجه همگان قرار بگیرد. از تایید و تکذیب‌های رسمی و غیر رسمی که بگذریم، در مستند پرچمدار برای اولین بار تصاویری از جلساتی با حضور سردار حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، می‌بینیم که فروش پهپادهای ایرانی به روسیه را تایید می‌کند؛ البته مدت‌ها پیش از شروع جنگ روسیه و اوکراین!

پهپادهای ایران در حیات خلوت آمریکا

از این گذشته، نگاهی به اظهارنظرهای کارشناسان غربی به درستی شکوفایی قدرت نظامی و پهپادی ایران را ثابت می کند. در ادامه به بخشی از این گزارشات اشاره می‌کنیم:

• بر اساس گزارش آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (DIA)، ایران در سال ۲۰۲۲ دارای بزرگترین مرکز موشکی و پهپادی در خاورمیانه بوه است.
• به گزارش «سی‌ان‌بی‌سی CNBC»، یک کارشناس تسلیحاتی در موسسه واشنگتن (The Washington Institute)، می‌گوید: «پهپادهای ایران تاثیر قابل توجهی بر هر میدانی که در آن ظاهر شده‌اند، گذاشته‌اند». این کارشناس در گزارشی از موسسه صلح آمریکا (USIP) اضافه می‌کند که با وجود چالش‌های تولید و تجارت به دلیل تحریم‌های سنگین غرب، عملکرد پهپادهای ایرانی هم تراز با رقبا و از برخی جهات حتی بهتر بوده است. ایران اکنون در حال گسترش دامنه صادرات خود است تا به ارائه‌ دهنده جهانی فناوری پهپادهای موثر تبدیل شود.
• در جایی دیگر مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه «چتم هاوس Chatham House» در جهت تبیین رویکرد نظامی ایران، می گوید: ایران همیشه به دنبال نشان دادن روابط متنوع خود است. این به ایران کمک می‌کند تا فشار تحریم‌های حداکثری را بی‌اثر کند و نشان دهد که با وجود همه تلاش‌های آمریکا برای مهار، ایران محور مقاومت را گسترش داده و می‌تواند یک بازیگر مهم حتی در حیاط خلوت آمریکا (آمریکای لاتین) باشد. نکته حائز اهمیت این است که بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین برای مخالفت با آمریکا یا به دلیل اینکه تحت تحریم‌های واشنگتن قرار دارند، با ایران همکاری می‌کنند.

یادی از پدر موشکی ایران

با توجه به انتشار پرچمدار در سالروز شهادت شهید تهرانی مقدم خالی از لطف نیست که به گوشه‌ای از زحمات پدر موشکی ایران و نقش او در پیشرفت هوافضای ایران اشاره کنیم؛ کسی که رهبر انقلاب در وصفش فرمودند:« ایشان هر قولی که به ما داده بود، عملی کرد.»

همرزمانش نیز درباره او چنین گفته‌اند که ایشان نقش یک پیشران را داشت که حرکت می‌کرد و بخش‌های توسعه فناوری را به ‌دنبال خود می‌کشید و از این حیث هم نقشش بی بدیل بود. سرریز فناوری‌های به ‌دست ‌آمده توسط شهید مقدم وارد حوزه‌های نظامی و غیرنظامی می‌شد و ما توانستیم در حوزه‌های صنعت نفت و گاز،‌ مترو،‌ معادن و خودروسازی از این فناوری‌ها استفاده کنیم.

سردار فرحی، جانشین وزیر دفاع، درباره این شهید بزرگوار چنین می‌گوید که در حوزه نظامی هم بسیاری از دستاوردهای شهید مقدم در سایر محصولات دفاعی مانند پهپادها و جنگنده‌ها به‌کارگیری می‌شد. همچنین شهید تهرانی مقدم آنچه را بیش از هر چیز دیگری برای ما به ‌میراث گذاشت همین جمله «ما می‌توانیم بود.» شهید طهرانی مقدم در حقیقت برای ما جرئت و جسارت را به‌ میراث گذاشت.

این راه ادامه دارد

حال امروز پس از گذشت سال‌ها شاگردان این شهید گرانقدر به جایی رسیده‌اند که خواب را از چشم دشمنان میهنمان ربوده‌اند که  نمونه آن را به  خوبی در عملیات‌هایی مثل «وعده صادق» مشاهده کردیم. تا جایی که «گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، اظهار کرد که ایران دیگر یک تامین کننده محلی نیست بلکه این کشور یک صادرکننده جهانی سلاح‌های پیشرفته است. به ادعای او، از بلاروس در اروپای شرقی تا ونزوئلا در آمریکای جنوبی، شاهد تحویل پهپادهای ایران با برد هزار کیلومتر بوده‌ایم.

نباید ترسید 

این جمله‌ای است که محمد شلتوکی، کارگردان پرچمدار، پس از رونمایی از مستند در باب نمایش دستاوردها و موفقیت‌های موشکی بر آن تاکید داشت. همان طور که از ابتدای راه تا کنون دست اندرکاران و مهندسین هوا فضای ایران از شکست هراسی نداشتند و و حتی در سخت‌ترین شرایط از حرکت نایستادند، امروز هم در عرصه نمایش این موفقیت نباید با کوتاهی و مصلحت انگاری دچار خودسانسوری شویم. چنان چه دشمن نیز با تمام قوا در عرصه جنگ نرم به دنبال کوچک جلوه دادن پیشرفت‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی است تا با کاشتن بذر نا امیدی و رخوت در بین مردم مسیر حرکت حکومت اسلامی را کند و متوقف نماید.

کلام آخر

شاید مستند پرچمدار آن طور که باید به بررسی همه جانبه آنچه بر ایران در مسیر توسعه صنعت پهپاد اتفاق افتاده نپرداخته است و همه حوادث مرتبط را نمایش نداده است، اما با توجه به تمام موانع و محدودیت‌های موجود در تهیه اثر با موضوعات نظامی و امنیتی، به خوبی می‌تواند غرور ملی و حس افتخار را در مخاطب ایجاد نماید و از این جهت قابل تحسین است. کارگردان پرچمدار در جایی گفته است که اگر حمایت‌های سردار حاجی زاده نبود، این مستند ساخته نمی‌شد.

در هر صورت اگر به دنبال ماجراجویی پهپادی در پهنای تاریخ هستید تا از شاهد 129 و بمب قلیونی‌اش بشنوید و یا با جوجه اردک زشتِ سازمان هوافضای ایران آشنا شوید، پرچمدار گزینه مناسبی برای شما خواهد بود. برای دانلود و تماشای مستند پرچمدار به سایت عماریار مراجعه کنید.